Aktualności

SPOTKANIE Z WOJCIECHEM  TOCHMANEM

Wojciech Tochman –  jeden z najważniejszych polskich reporterów i autorów literatury faktu, opisujący wojny, ludobójstwo, badający zło i mroczną naturę człowieka, stojący po stronie ludzkiej krzywdy, biedy, bólu i wykluczenia będzie gościem specjalnym spotkania „Wokół  reportażu”  –   6. edycji imprezy „Niech żyją teksty!”: „Czytanie Kapuścińskiego” – przygotowanej z okazji przypadającej w tym roku 90. rocznicy urodziny Ryszarda Kapuścińskiego i 20. rocznicy śmierci Beaty Pawlak, reporterki i pisarki związanej z Garbatką-Letnisko.
Grupa Teatralna „Elektra” z Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych im. Jana Kochanowskiego z Garbatki-Letniska w Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie  9 marca, zamierza przeczytać:  wiersze i wybrane „Lapidaria”, Ryszarda Kapuścińskiego, fragmenty powieści Beaty Pawlak „Aniołek” i  książki reporterskiej Wojciecha Tochmana „Córeńka”.

Imprezie towarzyszyć będzie koncert altówkowy  Malwiny Skoczylas.

Ryszard Kapuściński uważał siebie też za poetę. Do Czarnolasu przyjechał (30.05.1980 r.) z okazji 450. rocznicy urodzin Jana Kochanowskiego z Kazimierzem Boskiem, dziennikarzem, pasjonatem Kochanowskiego, odkrywcą miejsca pierwszego pochówku renesansowego poety, doprowadzającego (21.06.1984 r.) do uroczystego pogrzebu jego szczątków w Zwoleniu.
„Regestr stronników Jana K.”, dodatek Kazimierza Boska do własnego egzemplarza starodruku „Dzieł wszystkich Jana Kochanowskiego”, Kraków 1639:
„Piękny, słoneczny dzień. Lipiec 1980. Polska w przededniu wielkich wydarzeń (za miesiąc –  Gdańsk!). Ale na razie jedziemy z przyjacielem – Kazimierzem Boskiem do Czarnolasu. Jest 450-lecie urodzin Jana Kochanowskiego – dzień uroczysty i Bosek musi tam być – musi wejść w cień czarnoleskiej lipy. Wiozę Kazimierza do Czarnolasu, ponieważ Kazimierz –  w gipsie do pasa, z ręką na temblaku –  nie może prowadzić samochodu. Jestem przyjacielowi mojemu wdzięczny, że namówił mnie do tej wyprawy. Od tego bowiem dnia zaczynam częściej i inaczej czytać poezję Jana. Jest w niej coś cudownie czarnoleskiego, lipowego, polskiego. 16.12.1983  Ryszard Kapuściński”.
„Zamiast wyprawy do Zwolenia w dniu 21. 06. 1984 –  niech moim  plenipotentem będzie Kazimierz (a na dodatek wiersz):

Dlaczego
świat
przeleciał obok mnie
tak szybko
nie dał się zatrzymać
zbliżyć
przejść na ty...

Własny wiersz i własny podpis

Ryszard Kapuściński

Pierwszy mój wiersz (po 30 latach)

I pierwszy komukolwiek dedykowany – Janowi.”

Z Kazimierzem Boskiem i Adamem Czerniawskim –  poetą, prozaikiem, krytykiem, tłumaczem (m.in. J. Kochanowskiego) odbył wycieczkę do Czarnolasu, Zwolenia, Puław, Kazimierza (25.11.1987 r.).
W Garbatce-Letnisku był z Piotrem Müldner-Nieckowskim, pisarzem, językoznawcą, lekarzem (1983 r.?).
Miał leśną pracownię w Woli Chodkowskiej w Puszczy Kozienickiej, o której pisał w „Lapidariach”.

RYSZARD KAPUŚCIŃSKI (ur. 4.03.1932 r. w Pińsku – zm. 23.01.2007 r. w Warszawie) – najwybitniejszy pisarz spośród polskich reporterów, publicysta, poeta, fotograf. Najczęściej, obok Stanisława Lema, tłumaczony polski autor.
Twórczość:  „Busz po polsku” (1962), „Czarne gwiazdy” (1963), „Kirgiz schodzi z konia” (1968), „Gdyby cała Afryka” (1969), „Che Guevara - Dziennik z Boliwii” (przekład i przypisy R. K.) (1969), „Dlaczego zginął Karl von Spreti?” (1970),  „Chrystus z karabinem na ramieniu” (1975), „Jeszcze dzień życia” (1976), „Wojna futbolowa” (1978), „Cesarz” (1978), „Szachinszach” (1982), „Notes” (1986), „Wrzenie świata” (1988), „Lapidarium” (1990), „Imperium” (1993), „Lapidarium II” (1995), „Lapidarium III” (1997), „Heban” (1998), „Lapidarium IV” (2000), „Z Afryki” (2000), „Lapidarium V” (2002), „Autoportret reportera” (2003), „Podróże z Herodotem” (2004), „Prawa natury”, „Wiersze ostatnie” (2006), „Ten Inny” (2006), „Lapidarium VI” (2007). „Pośmiertnie: Rwący nurt historii. Zapiski o XX i XXI wieku” (2007), „Dałem głos ubogim” (2008), „Dzieła Wybrane Ryszarda Kapuścińskiego” (2008), „Pisanie” (2012), „To nie jest zawód dla cyników” (2013).

BEATA PAWLAK (ur. 17.02.1957 r. w Kozienicach – zginęła w zamachu terrorystycznym 12.10.2002 r. w Kucie na Bali) – reporterka, pisarka.
Związana z Garbatką-Letnisko (chodziła do przedszkola „Za Górą” na  ul. J. Słowackiego). Mieszkała w Ambulatorium Kolejowym przy Stacji PKP z rodzicami Janiną Wiktorią z domu Ratajczyk (ps. „Janeczka”, żołnierzem  AK batalionu „Odwet”, łączniczką  Powstania Warszawskiego, mgr farmacji), Zacheuszem Pawlakiem (lekarzem, harcerzem, społecznikiem, więźniem KL Majdanek, autorem książek „Przeżyłem”, „Zastępy cieni – opowieść o walce harcerzy ziemi radomskiej w latach 1939-1945”) oraz z siostrą (Marzenną Pawlak-Rogalą, w przyszłości architektem, obecną (12.10.2006 r.) w Londynie na odsłonięciu pomnika z nazwiskami ofiar zamachu terrorystycznego na Bali).
Twórczość: „Mamuty i petardy. Czyli co naprawdę cudzoziemcy myślą o Polsce i Polakach” (2001; R. Kapuściński pisał  o tych „świetnych reportażach” w „Lapidarium V”),  „Aniołek” (2003): wersja filmowa powieści –  „Wszystkie kobiety Mateusza” (2012), reż. Artur Więcek i  teatralna –  „Aniołek”   Resursa Obywatelska w Radomiu, reż. Robert Stępniewski (12.10.2018), „Piekło jest gdzie indziej” (2003), współautorka zbiorów reportaży: „Kraj raj” (1993), „Anna z gabinetu bajek” (1999), „Nietykalni. Reportaże roku 1999” (2000).
Od 2003 r. przyznawana jest Nagroda im. Beaty Pawlak za teksty o wielokulturowości. Wojciech Tochman poświęcił  Beacie Pawlak  reporterską powieść „Córeńka” (2005). Rodzina Pawlaków spoczywa na cmentarzu w Milanówku.

WOJCIECH TOCHMAN (ur. 12.04.1969 r. w Krakowie) – jeden z najważniejszych polskich reporterów i autorów literatury faktu.
Twórczość: „Schodów się nie pali” (2000), „Jakbyś kamień jadła” (2002), „Córeńka” (2005), „Wściekły pies” (2007), „Bóg zapłać” (2010), „Dzisiaj narysujemy śmierć” (2010), „Eli, Eli” (2013), „Kontener” (z Katarzyną Boni, 2014), „Krall” (z Mariuszem Szczygłem, 2015), „Pianie kogutów, płacz psów” (2019).
Finalista Nagrody Literackiej Nike (2001, 2003), Prix RFI „Témoin du Monde” (2004, Radio France International, Paryż), Środkowoeuropejskiej Nagrody Literackiej Angelus (2011). Laureat „Pióra Nadziei” Amnesty International (2015), Premio Kapuściński (2016, Rzym).
Członek międzynarodowego jury UNESCO/Guillermo Cano World Press Freedom Prize (2017-2019, w 2019 – przewodniczący).